ျမန္မာႏွစ္ဆန္းရက္အေၾကာင္း
ျမန္မာႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ဆိုတာ ကမၻာက ေနကို
တစ္ပတ္ ပတ္မိ တဲ့ အခ်ိန္ကိုေျပာရတာျဖစ္ပါတယ္။
ေနကိုတစ္ပတ္ပတ္မိပီး
မိႆရာသီအစကို ျပန္ေရာက္ဖို႔ 365ရက္ 6နာရီ ၀န္းက်င္ၾကာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
ျမန္မာႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔ဟာ အေနာက္တိုင္းျပကၡဒိန္မွာ ႏွစ္စဥ္ ဧျပီ 16-17
ရက္ေန႔ ပတ္၀န္းက်င္ ျဖစ္ရ ပါတယ္။ အေနာက္တိုင္း ျပကၡဒိန္မွာ တစ္ႏွစ္ကို
365ရက္ရွိလို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ရက္ထပ္ႏွစ္မွာေတာ့ 366 ရက္ ရွိပါတယ္။ 4ႏွစ္မွ
တစ္ၾကိမ္ ရက္ထပ္တာဆိုေတာ့ တစ္ႏွစ္ ပ်မ္းမွ် 365ရက္ 6နာရီ၀န္းက်င္နဲ႔
သြားကိုက္ ပါတယ္။
ျမန္မာလေတြက ရက္မစံု 6လ၊ ရက္စံု 6လ
စနစ္ျဖစ္ေလေတာ့ တစ္ႏွစ္မွာ 354 ရက္ပဲရွိေနပါတယ္။
အေနာက္တိုင္းရက္နဲ႔ဆိုရင္
11 ရက္ - 12 ရက္ကြာသြားပါတယ္။
3ႏွစ္ေက်ာ္လာရင္
ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔ဟာ တန္ခူးလဆန္း ၁ ရက္ေန႔မွာ တစ္ၾကိမ္တစ္ခါက
က်ေရာက္ ခဲ့ ေသာ္လည္း ေနာက္ႏွစ္ေတြမွာ တန္ခူးလဆန္း ၁၂ ရက္ျဖစ္လိုက္၊
တန္ခူးလဆုတ္ ၉ ရက္ျဖစ္လိုက္နဲ႔ က် ခ်င္သလိုက်ေနတာျဖစ္ပါတယ္။
Solar
Year (ေန အေျခခံႏွစ္) နဲ႔ Lunar Year (လအေျခခံႏွစ္) ကြာျခားခ်က္ေၾကာင့္
ျဖစ္ရတာပါ။
အတာအိုး
အတာအိုးဆိုတာ
သၾကၤန္တြင္းမွာ သိၾကားမင္းက လူ႕ျပည္ကို ဆင္းလာတယ္လို႔ အယူရွိတယ္.
အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ
သိၾကားမင္းကို ၾကိဳတာေပါ့။ အဲ့ဒီအခ်ိန္အတြင္းမွာ မေကာင္းမႈ
တတ္ႏိုင္သမွ်မလုပ္ဘဲ ေကာင္းမႈ ကုသိုလ္နဲ႔ပဲေမြ႕ေလ်ာ္ ၾကပါတယ္။ ဒီလိုပါပဲ
အတာအိုးနဲ႔ အတူ အတာပန္းဆိုတာရွိတယ္။ အတာပန္းေတြကေတာ့
- ခေရ ၁ ညြန္ု႔
- သီး ၁ ညြန္႔
- အုန္း ၁ ညြန္႔
- ထန္း ၁ ညြန္႔
- မာလကာ ၁ ညြန္႔
- တမာ နည္းနည္း
- ေျမဇာ နည္းနည္း
စသည္ျဖင့္ ေန႔ ၇ ေန႔ကိုကိုယ္စားျပဳတဲ့ ၇ ေန႔နံပန္းနဲ႔ပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလဲ
ပတ္၀န္းက်င္ကိုမူတည္ပီး ဒန္း၊ ဇီး၊ စသည္ျဖင့္ ထည့္ၾကတယ္။ သၾကၤန္ ၄ရက္လံုး
အတာအိုးနဲ႔ၾကိဳပီး ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔ေရာက္ေတာ့ သဲျဖဴ၊
ခ်ည္ၾကိဳးေတြထပ္ျဖည့္ပီး အႏၱရာယ္ကင္း ပရိတ္ရြတ္ၾကတဲ့အခါ "အတာအိုး" နဲ႔
"အတာပန္း" ကေန "ပရိတ္အိုး" နဲ႔ "ပရိတ္ပန္း" အျဖစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းပီး
မိမ္တို႔အိမ္ ပတ္ပတ္လည္မွာ "ပရိတ္ပန္း" "ပရိတ္သဲ" ေတြနဲ႔ ကာရံပီး
အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ လုပ္တယ္လို႔ အယူရွိတယ္။
ျမန္မာရိုးရာ အယူအဆပါ။
ခ်စ္စရာေကာင္းပါတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးေလးမွာ
ေျပာခ်င္တာက သႀကၤန္ကာလမွာ သိၾကားမင္း လူ႕ျပည္ကို ဆင္း/မဆင္း ဆိုတဲ႔ ကိစၥေလးပါ။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား
သႀကၤန္တြင္းမွာ သိၾကားမင္း လူ႔ျပည္ကို ဆင္းၿပီး “ေခြးသားေရပုရပိုဒ္ ” နဲ႕ မေကာင္းမႈ
က်ဴးလြန္သူေတြကို မွတ္တမ္းတင္ေလ႔ ရွိတယ္လို႕ ဆိုၾကပါတယ္။ ဒါ တကယ္ ဟုတ္ပါရဲ႕လား။
သႀကၤန္စာ
လည္ေရာင္းတဲ႔သူေတြကလည္း “ဒီႏွစ္မွာ သိၾကားမင္း ကၽြဲစီးဆင္းမယ္” “ဘီလူးစီး ဆင္းမယ္”
စသည္ျဖင့္ ေအာင္ဟစ္ေရာင္းခ် ၾကေလ႔ရွိပါတယ္။ ကာတြန္းေတြထဲမွာလည္း သိၾကားမင္းလူ႔ျပည္ဆင္းတဲ႕
ဟာသကာတြန္းေတြကို အၿမဲလို ေတြ႕ေနၾကေတာ႔ တကယ္ဘဲ သိၾကားမင္းလူ႔ျပည္ဆင္းသလားေပါ႕။ ထင္ၾကမွာဘဲေလ။
သာမန္လူေတြကေတာ႔
ထားပါေတာ႔ေလ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ နာမည္အႀကီးဆံုးလို႕ ဆိုေလာက္တဲ႕ ေဗဒင္ပညာရွင္တစ္ဦးက
အင္တာဗ်ဳး တစ္ခုမွာ ဒီလိုေျပာထားသဗ်။
“အခုႏွစ္သႀကၤန္စာမွာ
သိၾကားမင္းက ကၽြဲစီးၿပီး ဆင္းလာမယ္၊ လက္တဘက္က ေရအုိးနဲ႔ ေနာက္လက္တဘက္က ပန္းကုိင္ၿပီး
ဆင္း လာမယ္” လို႔ ေရးထားသဗ်။ “ထူးေထြသည့္ အံ႔ရာေသာ္” လို႕သာဆုိ ခ်င္ေတာ႔တာပါဘဲဗ်ာ။
တကယ္ေတာ႔
သႀကၤန္စာထဲမွာပါတဲ႕ “အခၽြန္အတက္ေတြပါတဲ႔ ဦးထုပ္ႀကီးေဆာင္းထားၿပီး နတ္၀တ္ တန္းဆာေတြ
ဆင္ယင္ထားသူ ပုဂၢိဳလ္ဟာ “သိၾကာမင္း” မဟုတ္ပါဘူး။ “တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္း”သာ ျဖစ္ပါတယ္။
တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္းဆိုတာ တျခားဟုတ္ပါ႐ိုးလားဗ်ာ။ “ဘာဏုရာဇာ” လို႕ေခၚတဲ႕ “ေနမင္းႀကီး”
ပါဘဲ။
ေရွးေခတ္
နကၡတ္ပညာရွင္ေတြဟာ “တနဂၤေႏြ ၊ တနလၤာ ၊ အဂၤါ . . အစရွိတဲ႔ ေကာင္းကင္ကၿဂိဳဟ္ေတြဟာ “နတ္ေဒ၀တာေတြ”
လည္း ျဖစ္တယ္လုိ႕ ယူဆခဲ႔ဖူးတာမို႕ ယေန႔ေခတ္ထိေအာင္ ဒီအယူအဆရဲ႕ အေငြ႕အသက္အျဖစ္ က်န္ရစ္
ေနပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕ ေနမင္းႀကီး ကို နတ္တစ္ပါးအသြင္ ေဆာင္ယူကာ သႀကၤန္စာထဲမွာ
သ႐ုပ္ေဖၚထားတာ
ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ႔သူေတြ မသိတာ ထားပါ။
ေဗဒင္ပညာရွင္တစ္ေယာက္ကေတာ႕
ဒါကို သိသင့္တယ္ လို႕ ထင္ပါတယ္။
တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္းဟာ
ႏွစ္စဥ္ ဧၿပီလ (၁၆)ရက္၀န္းက်င္မွာ “မိန္ရာသီ” ကေန “မိႆရာသီ” ကို ကူးေျပာင္းေရာက္ရွိ
ပါတယ္။ အဲဒီေန႔ဟာ ျမန္မာသႀကၤန္အတက္ေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္ မင္းႀကီးဟာတစ္ရာသီကေန
တစ္ရာသီကို ကူးေျပာင္း ေရာက္ရွိ သြားတာ(တက္သြားတာကိုဘဲ) သိၾကားမင္းႀကီး ေကာင္းကင္ေပၚျပန္တက္သြားတယ္
လုပ္ၾကျပန္ ပါေလေရာ။
အဲဒီေန႔
အတက္ေန႔ကိုဘဲ “အတာ,စားတယ္” ဆိုၿပီး အတာအိုးထိုးၾကတဲ႔ ဓေလ႔ ကလည္း ဘယ္ေခတ္ဘယ္အခါက ေပၚလာတယ္
မေျပာတတ္ပါဘူး။ အတာစားတဲ႔ ေန႕သား (ယခုႏွစ္ဆိုလွ်င္ ေသာၾကာသား) က်န္းမာေရး မေကာင္းတတ္ဘူး၊
ကံညံ့တယ္လို႕ ယူဆၾကတာကိုလည္းကၽြန္ေတာ္လက္ေတြ႕ ေလ႕လာၾကည့္ေတာ႔လည္း သိပ္မမွန္လွပါဘူး။
တိုက္ဆိုင္တာေလးေတြရွိတတ္ ေပမယ့္ အဓိကက လူတစ္ဦးျခင္းရဲ႕ ကံဇာတာနဲ႕ဘဲ ပိုဆိုင္ပါတယ္။
ဒီလို
ကာလရွည္ၾကာစြာ အမွတ္မွားလာခဲ႔ၾကေတာ႔ ေနာက္ဆံုး ဒါကဘဲ အမွန္တရားလို ျဖစ္လာပါတယ္။ ေျပာရရင္ေတာ႔
သိၾကားမင္း ဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္းဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ သိပ္ေတာ႔လည္းမေရးမႀကီးလွပါဘူး။
သူ႕ဟာသူ ဘာႀကီးဘဲ ဆင္းဆင္း ကိုယ္နဲ႕ အေနသာႀကီးပါ။
ဒါေပမယ့္
အမွန္တရားေလးကို သိေစခ်င္တဲ႔ ဆႏၵေလးပါဘဲ။
ေနာက္တစ္ခုက
ဗုဒၶဘာသာက်မ္းစာေတြအရ လူ႔ျပည္ နဲ႕ နတ္ျပည္ အခ်ိန္ကာလ ကြာျခားမႈ အလြန္ႀကီးမားပါတယ္။
နတ္ျပည္ (၆)ထပ္ရဲ႕ ေအာက္ဆံုးဘံုျဖစ္တဲ႔ “စတုမဟာရာဇ္”ဘံုမွာေတာင္မွ သူတို႕တစ္ရက္ကလူ႕ျပည္အႏွစ္(၅၀)နဲ႕
ညီမွ်တယ္တဲ႕။ တာ၀တိ ံသာ ဆိုရင္ေတာ့မေျပာနဲ႕ေတာ့။
ဒီေတာ႔
လူ႕ျပည့္မွာ သႀကၤန္အက်ေန႕ကေန အတက္ေန႕အထိ (၃-၄)ရက္ကာလေလးမွာ တစ္ႏွစ္တစ္ခါ လူ႕ျပည္ကို
ဆင္းေနရရင္ သိၾကားမင္းခမ်ာ လူ႕ျပည္က ျပန္တက္သြားလိုက္ ၊ တေအာင့္ေလာက္ေနေတာ႔တစ္ႏွစ္
ျပည့္သြားလို႕ ျပန္ဆင္း လာလိုက္ နဲ႕ “ပလႅင္ေပၚက ေမ်ာက္ကေလး၊ ဆင္းတက္လို႕ေျပး၊ ဂ်ာေအး”
ဆိုတာလိုျဖစ္ေနမယ္ထင္ပါတယ္။
သိၾကားမင္းႀကီးချမာ အခုတက္လိုက္/အခုဆင္းလိုက္-
အခုတက္လိုက္/အခုဆင္းလိုက္နဲ႕
သူ႕ရဲ႕ စည္းစိမ္ကိုေတာင္မွ မခံစားရဘဲ လူ႔ျပည္နဲ႕ နတ္ျပည္ၾကားမွာ “ဂ်ာေအးသူ႕အေမ႐ိုက္”
ျဖစ္ေနမွာကို ျမင္ေယာင္မိပါေသးသဗ်ာ။
ဒီေတာ႔
သႀကၤန္တြင္း သိၾကာမင္း လူ႔ျပည္ဆင္းတယ္ဆိုတာ ဟုတ္ႏိုင္မဟုတ္ႏိုင္ စဥ္းစားၾကည့္ၾကေပါ႕ဗ်ာ။
ေရပက္ခံကား တစ္စီးစီး ေပၚမွာမ်ား သိၾကားမင္းႀကီး “အိုးေလး လႈပ္ပါေဟ႕ အိုးေလးလႈပ္ပါေဟ႕
–
သီခ်င္းဆိုၿပီး
“ကဲ” ေနတာကို
မ်က္၀ါးထင္ထင္ေတြ႕တဲ႕လူမ်ား
ရွိၾကရင္ ကၽြန္ေတာ္႔ဆီ အေၾကာင္းၾကားၾကပါဦး။
.
ႏွစ္ေဟာင္းကုန္
ႏွစ္သစ္ကူးခ်ိန္မွာ ရယ္ေမာေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ၾကပါေစ။
ေဒါက္တာတင္ဗိုလ္ဗိုလ္(ကြန္ျပဴ-ေဗဒသုခုမ)http://forum.mmitd.com/profiles/blogs/2257474:BlogPost:569521
No comments:
Post a Comment